Tương lai nào cho marketplace startup
Phân tích xu hướng và thách thức của các startup marketplace trong tương lai, từ góc độ công nghệ và mô hình kinh doanh, giúp người đọc hiểu rõ hơn về tiềm năng và rủi ro của mô hình này.

Giới thiệu
Anh tác giả - Andrew Chen này từng làm tại Uber. Về mô hình marketplace là kết nối supplier/provider/vendor (bên cung cấp) với customer(người dùng).
Theo Andrew, tính đến giờ có 4 giai đoạn của marketplace:
1. The Listings Era
2. The Unbundled Craigslist Era
3. The “Uber for X” Era
4. The Managed Marketplace Era
The Listings Era
Thời của Craigslist, supplier đăng tin lên. Customer tự lấy số gọi, họ giao dịch ngoài app. Bị lừa đảo ráng chịu
The Unbundled Craigslist Era
Thời của Tinder, AirBnb, Upwork, etc
Startup tập trung vào thị trường ngách (niche market) hơn.
Có thêm các tính năng để tăng độ tin tưởng của marketplace như hỗ trợ giao dịch trên app, reivew/rating, report tool, có tâm trung giải quyết kiện cáo.
The “Uber for X” Era
Làng sóng on-demand marketplaces, tức là gọi phát là có ngay: gọi xe, gọi đồ ăn, gọi người giúp việc, gọi giáo viên, etc
Có thêm các tính năng matching, đồng tiền riêng của app.
Bên supplier muốn tham gia vào hệ thống cũng được kiểm duyệt kỹ hơn.
The Managed Marketplace Era
Managed Marketplace tiến thêm một bước là hỗ trợ thêm nhiều lợi ích cho cả 2 supplier & customer như đào tạo bên supplier đồng thời đảm bảo chất lượng dịch vụ cho bên customer.
Opendoor là một managed marketplace kết nối người mua & bán nhà.
Khi một khách hàng muốn bán nhà, Opendoor có thể mua luôn ngôi nhà đó, tân trang, quảng cáo nó và bán nó cho người mua luôn.
Người bán không cần sửa nhà, đăng listing, hẹn gặp và giao dịch với người mua nữa.
5 cách phát triển Service Marketplaces
Making discovery of licensed providers easier
Khiến customer tìm những bên provider có chứng chỉ một cách dễ dàng.
Ví dụ HappyTrade.org là startup về thực phẩm organic sạch giúp bạn tìm được những farm có chứng chỉ organic như: chứng nhận hữu cơ USDA của bộ nông nghiệp Hoa Kỳ, chứng nhận hữu cơ EU Organic Farming của liên minh châu Âu và chứng nhận hữu cơ JAS của Nhật.
- Hiring and managing existing providers to maintain quality Mời thêm provider đã đạt chuẩn để đảm bảo chất lượng của marketplace.
Expanding or augmenting the licensed supply pool
Hỗ trợ chất lượng cho bên provider.
Ví dụ tại HappyTrade có hỗ trợ các farm để đạt được các chứng chỉ organic
Utilizing unlicensed supply
Tận dụng những supplier không có bằng cấp/chứng chỉ. Ví dụ Italki là marketplace kết nối language leaners. Bạn có thể dạy tiếng Việt cho Tây trên đó để kiếm tiền đấy.
Tại italki có cả tìm giáo viên có chứng chỉ để học ngữ pháp, IELTS, TOEFL và cũng có thể tìm người không có bằng cấp gì ( community tutor) để nói chuyện chơi.
Mình từng bỏ $6 để nghe nhỏ kia kể chuyện của nó cả tiếng
Automation and AI
Có thể thay thế provider bằng máy móc. Self-Driving Cars Uber chẳng hạn.
Hoặc như phim Her, bạn có thể tìm một hệ điều hành AI về tâm sự.
Bài gốc:
https://andrewchen.co/how-marketplaces-will-reinvent-the-service-economy/
Andrew có sưu tập nguyên series về marketplace gồm 20 bài rất hay.
Required reading for marketplace startups: The 20 best essays
https://andrewchen.co/marketplace-startups-best-essays/
Related Posts
Discover more content you might enjoy

Dự đoán về Vibe Coding: Cách AI sẽ biến đổi việc tạo ra phần mềm
Phân tích chi tiết cách 'vibe coding' - phương pháp lập trình dựa trên mô tả ý định thay vì viết code trực tiếp - sẽ dân chủ hóa việc phát triển phần mềm, giúp người đọc hiểu rõ hơn về xu hướng công nghệ và tác động của nó đến ngành công nghệ thông tin.

The MVP #1: Làm một trang dạy học trực tuyến cần gì?
Bài viết phân tích những nhược điểm của Udemy và các yêu cầu cần thiết để xây dựng một nền tảng học trực tuyến độc lập.

Chi tiết mình validate idea với nocode - 3 tuần 60 sales - $567
Chia sẻ chi tiết quá trình validate ý tưởng startup bằng công cụ nocode, từ việc xây dựng MVP đến việc đạt được doanh thu $567 trong 3 tuần, giúp người đọc hiểu rõ hơn về cách tiếp cận thị trường và xây dựng sản phẩm.

Trước khi trở thành cao thủ, các developer viết gì?
Chia sẻ kinh nghiệm và bài học từ các developer nổi tiếng về việc viết blog và chia sẻ kiến thức, giúp người đọc hiểu rõ hơn về cách xây dựng thương hiệu cá nhân và phát triển kỹ năng trong ngành công nghệ thông qua việc viết blog.

Nếu không cần tiền, bạn sẽ làm gì?
Bài viết đặt ra câu hỏi suy ngẫm về việc con người sẽ làm gì nếu không còn phải lo lắng về tiền bạc, khuyến khích người đọc tự vấn bản thân về các lựa chọn cuộc sống, từ tiếp tục công việc hiện tại, theo đuổi sở thích cũ, đến thực hiện những dự án từng bỏ lỡ vì sợ thất bại.